Fundación Juana de Vega
Master de Arquitectura del Paisaje

Hoxe dentro da presentación do profesorado do Máster de Arquitectura da Paisaxe Juana de Vega charlamos con Anna Vilarnau Moncusí, enxeñeira técnico agrícola pola Universitat Politècnica de Catalunya (UPC). Compaxina a súa actividade docente como Directora Técnica e de Calidade de Aqueron Control S.L., entidade de revisión e control do sector sanidade e saúde pública. Dirixe a Plataforma de Servizos Verdophilusno sector da xardinería, paisajismo e control ambiental. Traballou 10 anos no Resort Port Aventura como Xefe de Paisajismo e Control Ambiental. Tamén traballou como Xefa de Redacción de Edicións de Horticultura, editorial especializada en tecnoloxía hortícola, alimentaria, xardinería e paisajismo.

De 2006 a 2010 foi Representante da sección "Usos Recreatius de l'Aigua" do Consell d'Ús Sustentable de l'Aigua da Agència Catalá do'Aigua, Directora do comité de calidade do laboratorio CIQUA (Control Interno da Calidade da auga de Port Aventura) para mantemento da ISO 9001, e membro da Comisión de Medio Ambiente da Cámara de Comercio de Tarragona.

Desde 2008 é Profesora do Máster de Arquitectura da Paisaxe da Fundación Juana de Veiga e desde 2009 colabora con distintas actividades docentes no Máster de Auga da Universidade de Barcelona. Desde 2014 é Profesora Asociada ao Departamento de Xestión de Empresas da Facultade de Economía e Empresa da Universidade Rovira i Virgili de Tarragona impartindo a materia de Operacións e Procesos de Produción na Facultade Turismo e Xeografía, e a parte ambiental da materia de Empresa e Medio do  Máster de Dereito Ambiental na facultade de Dereito da mesma Universidade. Desde 2016 imparte o Módulo de Sustentabilidade e Saúde ambiental no Posgrao de Innovación na xestión de Cámpings da Fundación Universidade Rovira e Virgili.

Como chega unha enxeñeira técnica agrícola a desenvolver a súa profesión no campo da arquitectura da paisaxe?

No meu caso é vocacional. Vivín en contornas que me permitiron xogar en xardíns, bosques e contornas agrícolas desde a miña infancia. Tiven unha gran sorte ao poder experimentar con tipos de plantas, con cores, cheiros e volumes en xardíns e hortos. Ademais da vocación, é fundamental vivir para a paisaxe e completar a formación para desenvolver un traballo profesional de calidade.

Como definiría a arquitectura da paisaxe?

Conseguir espazos verdes intelixentes, para o goce dos seus usuarios, economicamente viables e ambientalmente sustentables.

Que ámbitos e competencia abarca dentro da arquitectura da paisaxe?

Conseguir espazos verdes para actividades lúdicas en xeral, nos ámbitos públicos ou privados, economicamente viables desde un inicio e sustentables para o seu mantemento futuro.  O sector turístico e do lecer e tempo libre son os principais ámbitos da miña especialidade.

Como aborda este tipo de proxectos? De forma individual e/ou en estruturas multidisciplinares?

A miña experiencia deume grandes resultados co traballo en equipos multidisciplinares. Por exemplo, coñecer o proxecto de enxeñería civil e arquitectura, atender ás necesidades e orzamento dos clientes, ou “caprichos” dos decoradores, persoal que vai a recepcionar ou vai manter o proxecto, dispoñibilidade de materiais no mercado, etc. todo axuda a prever un proxecto de éxito.

Cal ou cales son os principais obstáculos que ten a disciplina?

O intrusismo profesional. Xa sexa desde outras enxeñerías capaces de calcular unha rede de rega sen coñecer as necesidades hídricas das plantas nin os problemas ambientais derivados do exceso ou déficit de rega. Ou xa sexa desde a parte contraria, de sectores coñecedores do material vexetal ou das necesidades estruturais, pero sen formación en substratos, cálculo de redes hidráulicas, necesidades nutricionais ou custos de mantemento, entre outras.

Aínda que a arquitectura da paisaxe consolidouse como disciplina autónoma ao longo do últimos cento cincuenta anos,  cal cre que é o motivo polo que non calou en España da mesma forma que no panorama internacional?

É un tema cultural, non só na arquitectura da paisaxe, tamén no consumo de flores e plantas. Aos poucos alcanzaremos a madurez dos nosos veciños Europeos. En 1994 España era o primeiro produtor europeo de flores e plantas e á súa vez era o país cun menor consumo per cápita. O mesmo pasa cos parques e xardíns, nos anos 90 nin sequera existía a formación en arquitectura da paisaxe, o seu espazo ocupábano profesionais con pouca formación ou profesionais estranxeiros con poucos coñecementos do noso clima e flora. Ano tras ano esta realidade está a cambiar, tanto en cantidade como en calidade dos parques e xardíns en España, tanto a nivel público como privado, e cada vez máis se demandan máis  e mellores profesionais en arquitectura da paisaxe.

Cales son as principais virtudes que debería ter un arquitecto/a de a paisaxe?

A empatía e a organización. Coñecer a necesidade de quen encarga o proxecto e superar as súas expectativas no tempo acordado.

Como enfoca o seu labor como docente?

Transmitir as experiencias sobre unha base técnica e/ou científica, con moitos exemplos, imaxes e referencias onde se poidan ampliar coñecementos.

Coa súa dilatada experiencia que recomendacións poderíalle dar aos futuros profesionais da disciplina?
Ser moi observadores e viaxar para coñecer ao que estamos pouco habituados. Aproveitar todas as oportunidades formativas regradas ou comerciais que nos ofrece o sector. O sector comercial, a través da I+D+i, moi a miúdo, avánzanos ás necesidades dos nosos futuros clientes e permítenos innovar nos nosos proxectos.

Moitas grazas de novo pola súa colaboración e agradecer a Anna Vilarnau Moncusí o seu tempo e predisposición con este espazo.